[Research Contribution] Mô hình kinh tế phân tích hành vi ngoại tình: Hướng tới sự bền vững trong hôn nhân

12 Tháng Năm, 2025

Từ khóa: mô hình kinh tế, phân tích hành vi ngoại tình, bền vững, hôn nhân

Nghiên cứu của tác giả thuộc Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) đề xuất một mô hình kinh tế nhằm giải mã động lực ngoại tình trong các mối quan hệ lãng mạn. Bằng cách phân tích các yếu tố tài chính, xã hội và tâm lý, nghiên cứu này cung cấp góc nhìn sâu sắc, giúp cá nhân và các nhà hoạch định chính sách xây dựng những biện pháp chiến lược để bảo vệ sự trung thành trong hôn nhân.

Thumb Lớn Thương Hiệu Học Thuật Mới

Ngoại tình, một hiện tượng bị kỳ thị trong nhiều nền văn hóa, đang trở thành vấn đề phổ biến với những hậu quả tiêu cực không chỉ đối với cá nhân mà còn đối với xã hội. Nghiên cứu chỉ ra rằng, các yếu tố như thu nhập, quyền lực, và sự không hài lòng trong hôn nhân là những nguyên nhân chính dẫn đến hành vi này. Trong khi các nghiên cứu trước đây tập trung vào khía cạnh nhân khẩu học và tâm lý, nghiên cứu này đi sâu vào khung lý thuyết kinh tế để lý giải các quyết định liên quan đến ngoại tình.

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết tối đa hóa tiện ích của Fair, phân tích hành vi ngoại tình trong các mối quan hệ lãng mạn qua các yếu tố tài chính, tâm lýxã hội. Lý thuyết đặt trọng tâm vào cách cá nhân ra quyết định giữa ba lựa chọn: tiếp tục trung thành, ly hôn, hoặc ngoại tình. Mô hình đề xuất rằng quyết định của cá nhân phụ thuộc vào mức độ hài lòng hiện tại so với lợi ích tiềm năng từ các lựa chọn khác.

Mô hình còn giả định rằng: các yếu tố như sự chênh lệch thu nhập, quyền lực xã hội, và mức độ cam kết cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong việc định hình động lực dẫn đến ngoại tình. Những yếu tố này được đo lường thông qua các biến số kinh tế như chi phí cảm xúc, tài chính, và rủi ro xã hội liên quan đến hành vi này.

Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng: 

*Điều kiện dẫn đến ngoại tình

Hành vi ngoại tình xảy ra khi: (1) Lợi ích kỳ vọng từ mối quan hệ mới vượt trội hơn lợi ích hiện tại, vì vậy các cá nhân có xu hướng tìm kiếm một đối tác thay thế khi họ cảm thấy không hài lòng trong mối quan hệ hiện tại; (2) Chi phí tài chính và xã hội của ngoại tình thấp – nếu việc ngoại tình không dẫn đến tổn thất nghiêm trọng về tài chính hoặc danh tiếng, khả năng xảy ra hành vi này sẽ cao hơn.

Phương trình mô hình cho thấy, để giảm khả năng ngoại tình, cần tăng chi phí liên quan đến hành vi này, ví dụ như áp lực xã hội hoặc sự can thiệp pháp lý.

*Ảnh hưởng của thời gian

Một phát hiện đáng chú ý là xác suất ngoại tình giảm dần theo thời gian, khi mức độ hài lòng trong mối quan hệ hiện tại có xu hướng tăng lên. Mô hình đề xuất rằng việc tăng cường chất lượng mối quan hệ thông qua các hành động như cải thiện giao tiếp, tăng cường sự đồng cảm và chia sẻ trách nhiệm sẽ giúp giảm nguy cơ ngoại tình về lâu dài.

*Vai trò của yếu tố kinh tế – xã hội

Nghiên cứu nhấn mạnh rằng các cá nhân có thu nhập cao hơn hoặc giữ vị trí quyền lực trong xã hội có xu hướng có khả năng ngoại tình cao hơn, do họ có nhiều cơ hội và nguồn lực để tiếp cận các mối quan hệ mới. Ngược lại, những người chịu áp lực kinh tế hoặc có trách nhiệm gia đình cao thường có xu hướng duy trì sự trung thành, do chi phí của ngoại tình là quá lớn.

*Các yếu tố tâm lý và cảm xúc

Sự không hài lòng về mặt cảm xúc và tình dục được nhận diện là yếu tố chủ chốt dẫn đến ngoại tình. Các cá nhân trải qua mức độ căng thẳng cao hoặc thiếu thốn cảm xúc thường dễ bị hấp dẫn bởi các mối quan hệ bên ngoài. Tuy nhiên, việc cải thiện sự gắn bó cảm xúc trong mối quan hệ hiện tại, chẳng hạn qua các buổi tư vấn hoặc hoạt động chung, sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ này.

Từ những phân tích trên, tác giả đã đưa ra các giải pháp thực tiễn như:

  • Tăng cường chi phí của ngoại tình: Bao gồm áp dụng các biện pháp xã hội như tăng mức độ kỳ thị đối với hành vi ngoại tình, cùng các chính sách pháp lý nghiêm khắc hơn.
  • Nâng cao chất lượng mối quan hệ hiện tại: Các cặp đôi được khuyến nghị tham gia các chương trình tư vấn tâm lý để tăng cường sự hài lòng trong hôn nhân. Việc cải thiện giao tiếp và sự hỗ trợ giữa các đối tác cũng giúp giảm khả năng xảy ra ngoại tình.
  • Hỗ trợ về chính sách xã hội: Nhà nước có thể phát triển các chương trình giáo dục về kỹ năng quản lý mối quan hệ, cũng như hỗ trợ tài chính cho các cặp đôi gặp khó khăn kinh tế.

Nghiên cứu không chỉ cung cấp hiểu biết sâu sắc về động lực kinh tế của hành vi ngoại tình mà còn gợi mở các chiến lược hiệu quả nhằm thúc đẩy các mối quan hệ lành mạnh. Bằng cách tích hợp các yếu tố kinh tế, xã hội và tâm lý, nghiên cứu góp phần xây dựng một nền tảng lý thuyết vững chắc để các nhà hoạch định chính sách phát triển các biện pháp can thiệp phù hợp, hướng tới một xã hội ổn định và hạnh phúc hơn.

Xem toàn bộ bài nghiên cứu Mô hình kinh tế phân tích hành vi ngoại tình: Hướng tới sự bền vững trong hôn nhân TẠI ĐÂY.

Nhóm tác giả: TS. Trương Thành Hiệp, TS. Nguyễn Thị Bích Hồng – Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh. 

Đây là bài viết nằm trong Chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng từ UEH với thông điệp “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng”, UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem bản tin UEH Research Insights tiếp theo.

Tin, ảnh: Tác giả, Ban Truyền thông và Phát triển đối tác UEH

Giọng đọc: Thanh Kiều

Chân Trang (1)

Chu kỳ giảm giá của đồng USD?

TS. Đinh Thị Thu Hồng và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Việt Nam cần kịch bản cho thương mại tương lai

ThS. Tô Công Nguyên Bảo

26 Tháng Sáu, 2021

Hệ thống tiền tệ tiếp theo như thế nào?

TS. Lê Đạt Chí và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam

Khoa Quản lý nhà nước

26 Tháng Sáu, 2021

Cần đưa giao dịch công nghệ lên sàn chứng khoán

Bộ Khoa học và Công nghệ

5 Tháng Sáu, 2021

Thiết kế đô thị: tầm nhìn vững chắc cho đô thị bền vững

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

Phục hồi du lịch và nỗ lực thoát khỏi vòng xoáy ảnh hưởng bởi Covid-19

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

2021 sẽ là năm khởi đầu của chu kỳ tăng trưởng mới

PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo

5 Tháng Sáu, 2021

Quỹ vaccine sẽ khả thi khi có người dân đóng góp

Phạm Khánh Nam, Việt Dũng

5 Tháng Sáu, 2021

Kích thích kinh tế, gia tăng vận tốc dòng tiền

Quách Doanh Nghiệp

5 Tháng Sáu, 2021

Đi tìm chiến lược hậu Covid-19 cho doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam

PGS TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, ThS Lê Văn

5 Tháng Sáu, 2021

Insurtech – Cơ hội và thách thức cho Startup Việt

Ths. Lê Thị Hồng Hoa

5 Tháng Sáu, 2021