[Podcast] Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên

22 Tháng Một, 2025

Từ khóa: Động lực học tập, định hướng mục tiêu, phương pháp học tập, phương pháp giảng dạy, hành vi của giảng viên, kết quả học tập, UEH Mekong

Động lực học tập không chỉ là yếu tố cốt lõi quyết định hiệu suất học tập mà còn góp phần định hình sự phát triển cá nhân của sinh viên trong môi trường giáo dục hiện đại. Tại Phân hiệu Vĩnh Long của Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH Mekong), việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập mang ý nghĩa rất quan trọng nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao tại khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long. Để làm rõ nội hàm của “động lực”, trong bài nghiên cứu này, nhóm tác giả thuộc UEH Mekong đã nghiên cứu và chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng và giải pháp thúc đẩy, tạo môi trường học tập hiệu quả cho sinh viên.

#11 Bg 1499x600

Động lực học tập và tầm quan trọng trong giáo dục hiện đại

Động lực học tập là yếu tố quan trọng quyết định khả năng tiếp thu kiến thức, sự nỗ lực và kết quả học tập của sinh viên. Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, khi học tập không chỉ dừng lại ở việc tiếp nhận kiến thức mà còn đòi hỏi kỹ năng tư duy sáng tạo, sự tự chủ và ứng dụng thực tiễn, bởi thế động lực học tập trở thành yếu tố cốt lõi giúp sinh viên phát triển toàn diện.

Hơn hết, sự hài lòng của sinh viên là một trong những chỉ số giúp các trường đại học đo lường mức độ đáp ứng nhu cầu của sinh viên, mang lại cho các trường cơ hội thực hiện những điều chỉnh để tạo ra mức độ hài lòng cao hơn đối với những người mà họ phục vụ. Như vậy, việc thỏa mãn nhu cầu của người học tạo ra thái độ tích cực, động lực học tập và môi trường cạnh tranh lành mạnh trong học tập, nghiên cứu và phát triển.

Tuy nhiên, động lực học tập không được hình thành một cách tự nhiên mà từ nhiều khía cạnh khác nhau. Động lực có thể xuất phát từ bên trong nhà trường, bên ngoài xã hội và chính bản thân của sinh viên. Để nâng cao hiệu quả, chất lượng đào tạo trong giáo dục, việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến động lực nâng cao kết quả học tập là rất quan trọng và cần tìm ra những yếu tố nào tác động đến động lực học tập và đưa giải pháp để nâng cao vấn đề đó của sinh viên.

Những yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên UEH Mekong

Nghiên cứu này tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của người học UEH Mekong, từ đó đưa ra các hàm ý quản trị giúp cho lãnh đạo, giảng viên cũng như người học có những định hướng tốt để nâng cao động lực cũng như kết quả học tập.

Kết quả nghiên cứu cho thấy có 5 nhân tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên UEH Mekong chính là: Hành vi giảng viên, định hướng mục tiêu học tập, môi trường học tập, phương pháp giảng dạy và phương pháp giảng dạy có ứng dụng nghiên cứu thực tế.

  • Hành vi của giảng viên: Giảng viên là người truyền cảm hứng và dẫn dắt sinh viên trong quá trình học tập. Sự tận tâm, nhiệt tình và cách giảng dạy phù hợp của giảng viên sẽ tạo động lực mạnh mẽ, giúp sinh viên cảm thấy hứng thú hơn trong việc học.
  • Định hướng mục tiêu học tập: Những mục tiêu cá nhân của sinh viên, chẳng hạn như đạt điểm cao, chuẩn bị cho sự nghiệp hoặc phát triển kỹ năng chuyên môn, đóng vai trò quan trọng nhất. Khi sinh viên nhận thức rõ ràng về mục tiêu của mình, họ có xu hướng nỗ lực nhiều hơn để đạt được thành tích học tập mong muốn.
  • Môi trường học tập: Một môi trường học tập năng động, khuyến khích sự tham gia, cạnh tranh lành mạnh và hỗ trợ giữa các thành viên trong lớp học tạo điều kiện để sinh viên phát triển toàn diện.
  • Phương pháp giảng dạy: Những phương pháp giảng dạy linh hoạt, hiện đại và gắn với thực tế giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận kiến thức và ứng dụng vào thực tiễn. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, sử dụng công nghệ và nghiên cứu thực tế sẽ là yếu tố quan trọng để nâng cao động lực học tập.
  • Phương pháp giảng dạy có ứng dụng nghiên cứu thực tế: Phương pháp này gắn liền với các dự án hoặc tình huống thực tế, giúp sinh viên áp dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề thực tiễn. Tại UEH Mekong, việc kết hợp nghiên cứu thực tế trong giảng dạy không chỉ tăng tính hấp dẫn của bài học mà còn thúc đẩy động lực học tập khi sinh viên nhận thấy giá trị thực tiễn từ kiến thức.

Trong 5 nhân tố ảnh hưởng đó, nhóm nhân tố định hướng mục tiêu học tập của sinh viên tác động mạnh nhất đến động lực học tập, tiếp theo là nhóm phương pháp giảng dạyhành vi giảng viên. Còn lại 2 nhân tố tác động yếu hơn lên động lực học tập là nhóm nhân tố môi trường học tập và phương pháp giảng dạy có ứng dụng nghiên cứu thực tế.

Hàm ý chính sách của nghiên cứu

Dựa trên các kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả đã đưa ra các hàm ý giúp lãnh đạo, giảng viên, người học có những định hướng nhằm nâng cao động lực học tập cho người học:

  • Đối với lãnh đạo UEH Mekong: Tăng cường đầu tư vào cơ sở vật chất, tạo dựng môi trường học tập thân thiện và hiện đại. Đồng thời, tổ chức các chương trình đào tạo kỹ năng mềm, định hướng nghề nghiệp và hoạt động ngoại khóa phù hợp với nhu cầu của sinh viên.
  • Đối với giảng viên: Đổi mới phương pháp giảng dạy, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Hỗ trợ sinh viên xác định rõ mục tiêu học tập và tạo ra các hoạt động giảng dạy hấp dẫn, mang tính tương tác cao.
  • Đối với người học: Tự xây dựng kế hoạch học tập rõ ràng, tích cực tham gia vào các hoạt động học tập và ngoại khóa. Đồng thời, cần biết cách quản lý thời gian hiệu quả và duy trì thái độ học tập tích cực.

Kết luận

Động lực học tập đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sinh viên đạt được kết quả học tập cao. Hơn nữa, động lực học tập có mối quan hệ trực tiếp và mạnh mẽ với kết quả học tập của sinh viên, khi sinh viên có động lực, họ sẽ chủ động và tích cực tham gia vào quá trình học, từ việc chuẩn bị bài vở đến việc tìm kiếm thêm tài liệu hỗ trợ. Động lực không chỉ giúp sinh viên duy trì sự kiên trì trong học tập mà còn khuyến khích họ đạt được những kết quả vượt trội.

Bên cạnh đó, sinh viên có động lực thường có xu hướng đạt được kết quả học tập tốt hơn, vì họ luôn nỗ lực vượt qua các thử thách và chủ động tìm kiếm cơ hội học hỏi. Ngược lại, thiếu động lực học tập sẽ dẫn đến thái độ thờ ơ, không hứng thú và bỏ qua các cơ hội đến với họ, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập. Do đó, động lực học tập là yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình học tập hiệu quả và giúp sinh viên đạt được thành tích cao.

Ngoài ra, động lực mạnh mẽ còn thúc đẩy sinh viên tự đặt ra mục tiêu học tập rõ ràng và nỗ lực đạt được chúng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh giáo dục hiện đại, nơi sự sáng tạo, tư duy phản biện và khả năng tự học được coi là những yếu tố quyết định thành công. Bởi thế, các cơ sở giáo dục phải lấy người học làm trung tâm từ đó có những phương pháp giảng dạy phù hợp với người học nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo thông qua sự hài lòng của người học. Nghiên cứu này cũng làm phong phú thêm nguồn tài liệu về việc tạo ra động lực học tập cho người học trong công tác đào tạo tại các cơ sở giáo dục, đáp ứng yêu cầu nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế ngày nay.

Xem toàn bộ bài nghiên cứu Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên: Nghiên cứu trường hợp tại Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh – UEH Mekong TẠI ĐÂY.

Nhóm tác giả: ThS. Nguyễn Vũ Trâm Anh, ThS. Võ Thanh Trúc, ThS. Đăng Thị Thúy An – Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Hướng đến hành trình mới của UEH Mekong – chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng với thông điệp “For a More Sustainable Mekong – Vì một Đồng bằng sông Cửu Long bền vững” chính thức ra mắt với mục tiêu lan tỏa tri thức, đóng góp cho sự phát triển bền vững của Mekong.

Đây cũng là bài viết nằm trong Chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng từ UEH với thông điệp “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng”, UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem bản tin UEH Research Insights tiếp theo.

Tin, ảnh: Tác giả, Phòng Tuyển sinh – Truyền thông UEH Mekong, Ban Truyền thông và Phát triển đối tác UEH

Giọng đọc: Thanh Kiều

Chu kỳ giảm giá của đồng USD?

TS. Đinh Thị Thu Hồng và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Việt Nam cần kịch bản cho thương mại tương lai

ThS. Tô Công Nguyên Bảo

26 Tháng Sáu, 2021

Hệ thống tiền tệ tiếp theo như thế nào?

TS. Lê Đạt Chí và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam

Khoa Quản lý nhà nước

26 Tháng Sáu, 2021

Cần đưa giao dịch công nghệ lên sàn chứng khoán

Bộ Khoa học và Công nghệ

5 Tháng Sáu, 2021

Thiết kế đô thị: tầm nhìn vững chắc cho đô thị bền vững

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

Phục hồi du lịch và nỗ lực thoát khỏi vòng xoáy ảnh hưởng bởi Covid-19

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

2021 sẽ là năm khởi đầu của chu kỳ tăng trưởng mới

PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo

5 Tháng Sáu, 2021

Quỹ vaccine sẽ khả thi khi có người dân đóng góp

Phạm Khánh Nam, Việt Dũng

5 Tháng Sáu, 2021

Kích thích kinh tế, gia tăng vận tốc dòng tiền

Quách Doanh Nghiệp

5 Tháng Sáu, 2021

Đi tìm chiến lược hậu Covid-19 cho doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam

PGS TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, ThS Lê Văn

5 Tháng Sáu, 2021

Insurtech – Cơ hội và thách thức cho Startup Việt

Ths. Lê Thị Hồng Hoa

5 Tháng Sáu, 2021