[Podcast] Vai trò điều tiết của kiến thức tài chính đối với mối quan hệ giữa hành vi tài chính và ý định khởi sự kinh doanh của sinh viên

10 Tháng Mười, 2024

Từ khóa: Kiến thức tài chính, hành vi tài chính, ý định khởi nghiệp, sinh viên kinh tế 

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang không ngừng biến đổi, tinh thần khởi nghiệp ngày càng trở thành một yếu tố quan trọng cho sự phát triển của nền kinh tế, đặc biệt là đối với các quốc gia đang phát triển. Sinh viên kinh tế, với nền tảng học thuật và tư duy sáng tạo, thường là những người tiên phong trong việc khởi sự kinh doanh. Tuy nhiên, hành trình khởi nghiệp không chỉ đòi hỏi đam mê và ý tưởng sáng tạo, mà còn yêu cầu về kiến thức và kỹ năng quản lý tài chính cá nhân. Điều này đặt ra câu hỏi: Kiến thức tài chính đóng vai trò như thế nào trong việc điều tiết mối quan hệ giữa hành vi tài chính và ý định khởi nghiệp? Trong bài nghiên cứu này, tác giả Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) đã chỉ ra vai trò quan trọng trong việc điều tiết của kiến thức tài chính đối với mối quan hệ giữa hành vi tài chính và ý định khởi sự kinh doanh của sinh viên.

Thời gian qua, với sự ảnh hưởng của đại dịch covid 19 đã dẫn tới tình trạng thất nghiệp gia tăng. Các doanh nghiệp lần lượt tiến hành các đợt sa thải nhân viên, hoặc tái cấu trúc nhằm duy trì sự tồn tại và phát triển đáp ứng với điều kiện kinh tế mới. Do đó người trẻ gặp khá nhiều khó khăn trong quá trình tìm việc và duy trì nguồn tài chính đủ để trang trải cuộc sống, đặc biệt là với những người đang chưa có được khoản tích lũy, tiết kiệm trước đó. Hơn nữa, nhiều công nghệ mới được thúc đẩy phát triển nhằm hỗ trợ đẩy nhanh việc kiến thiết lại nền kinh tế – công nghệ mà không cần quá nhiều nhân công như trước đây. Nhờ tiếp cận và sử dụng công nghệ làm cho người trẻ có cơ hội được tiếp cận với các kiến thức và khái niệm về đầu tư tài chính, tự do tài chính nên càng thôi thúc họ có ý định khởi nghiệp nhằm hướng tới ổn định về mặt tài chính.

Những năm gần đây, nghiên cứu về kiến thức tài chính đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của cả giới nghiên cứu, thực hành và các nhà làm chính sách. Mỗi ngày con người đưa ra rất nhiều các quyết định tài chính khác nhau nhằm phục vụ cho cuộc sống, không chỉ có vậy, đối tượng sinh viên là đối tượng cần phải được nâng cao các kiến thức và kỹ năng về tài chính nhằm ổn định các hoạt động tài chính cá nhân. Quản trị tài chính cá nhân cần thực hiện sớm hơn, người trẻ khi nhận thức được việc tham gia đầu tư tài chính có thể sẽ đạt được các mục tiêu tài chính của họ. Nhưng đầu tư tài chính là một hoạt động khó khăn đòi hỏi kiến thức nhiều hơn là chỉ bỏ tiền vào tài khoản tiết kiệm trong ngân hàng. Khi giới trẻ hiểu rõ hơn về hoạt động quản trị tài chính thì họ sẽ dễ dàng hơn trong việc phát triển các cơ hội khởi nghiệp trong tương lai. Chính vì lẽ đó nên việc thúc đẩy khởi nghiệp có thể bị tác động và ảnh hưởng bởi yếu tố tài chính như là quản trị tài chính, đầu tư tài chính.

Với một thị trường khó dự đoán như thị trường Việt Nam, việc nâng cao kiến thức tài chính là bước đầu tiên nhằm giúp các nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro tài chính. Xây dựng nền tảng kiến thức tài chính sẽ cho phép các cá nhân có thể nhận diện nhiều cơ hội đầu tư hơn. Việc đầu tư tài chính không chỉ dừng ở việc bỏ tiền vào ngân hàng hay việc tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán mà còn là việc sử dụng và quản trị tài chính nhằm để khởi sự kinh doanh. Những kiến thức tài chính này có thể ảnh hưởng trực tiếp tới ý định và cách thức đầu tư của các nhà đầu tư trẻ.

Yếu tố điều tiết quan trọng – kiến thức tài chính và thái độ tài chính

Trước hết, Kiến thức tài chính là hệ thống các khái niệm tài chính cơ bản bao gồm kiến thức đa dạng, khác biệt về tài chính, rủi ro, giá trị tiền tệ, các lý thuyết cơ bản về giá trị. Nó còn là yếu tố quan trọng giúp sinh viên đưa ra quyết định sáng suốt khi khởi nghiệp, việc hiểu rõ các khái niệm như quản lý dòng tiền, lập kế hoạch tài chính, quản lý rủi ro, và huy động vốn giúp sinh viên đối phó với các thách thức trong quá trình vận hành doanh nghiệp.

Sinh viên có kiến thức tài chính tốt sẽ tự tin hơn trong việc ra quyết định về chi phí, lợi nhuận, và đầu tư. Họ cũng dễ dàng nhận ra các cơ hội tài chính và nắm bắt chúng, đồng thời tránh được các sai lầm tài chính có thể dẫn đến thất bại của doanh nghiệp. Những sinh viên này thường có xu hướng lập kế hoạch kinh doanh cụ thể và biết cách xây dựng nền tảng tài chính vững chắc cho doanh nghiệp của mình. Kiến thức về tài chính là một trong những yếu tố quan trọng quyết định thái độ và hành vi với các hoạt động tài chính của một người.

Thái độ tài chính là trạng thái cảm xúc của một người đối với các yếu tố có liên quan tới tài chính, thước đo, quan điểm và đánh giá của một người đối với môi trường xung quanh họ. Thái độ tài chính của một người sẽ ảnh hưởng và hỗ trợ cá nhân người đó trong hành vi và ứng xử với các hoạt động tài chính, có thể bị ảnh hưởng bởi kiến thức, kinh nghiệm và môi trường gia đình.

Để cải thiện tình hình này, cần có sự tăng cường giáo dục tài chính cho sinh viên kinh tế. Các chương trình đào tạo về tài chính không chỉ cung cấp kiến thức về lý thuyết mà còn cần tập trung vào các kỹ năng thực hành như lập kế hoạch tài chính, quản lý chi phí và dòng tiền trong doanh nghiệp. Việc cung cấp các khóa học hoặc chương trình ngoại khóa về tài chính sẽ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về vai trò của tài chính trong quá trình khởi nghiệp.

Ngoài ra, việc thay đổi thái độ tài chính của sinh viên cũng là một phần quan trọng trong việc thúc đẩy ý định khởi nghiệp. Thông qua các chương trình hướng nghiệp, hội thảo hoặc khóa học thực hành, sinh viên có thể nhận ra tầm quan trọng của việc quản lý tài chính, từ đó hình thành thái độ tích cực hơn đối với việc quản lý tài chính cá nhân và doanh nghiệp.

Mối quan hệ giữa hành vi tài chính và ý định khởi nghiệp

Hành vi tài chính là cách mỗi cá nhân quản lý nguồn tài chính cá nhân của mình, bao gồm việc lập ngân sách, tiết kiệm, đầu tư và quản lý chi tiêu. Những hành vi tài chính tích cực sẽ giúp cá nhân có một nền tảng tài chính vững chắc, từ đó tự tin hơn trong việc thực hiện các ý tưởng kinh doanh của mình. Đối với sinh viên kinh tế, hành vi tài chính không chỉ dừng lại ở việc quản lý tiền bạc cá nhân mà còn phản ánh khả năng quản lý doanh nghiệp tương lai.

Một sinh viên có hành vi tài chính lành mạnh, biết cách cân đối chi tiêu, lập kế hoạch tài chính, và tiết kiệm hợp lý sẽ có khả năng phát triển và duy trì doanh nghiệp của mình một cách bền vững. Ngược lại, những sinh viên thiếu kỹ năng tài chính sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì dòng tiền, quản lý nợ hoặc huy động vốn cho doanh nghiệp, dẫn đến thất bại trong quá trình khởi nghiệp.

Ý định khởi nghiệp được định nghĩa là sự chuẩn bị của một cá nhân để bắt đầu thực hiện một hoạt động kinh doanh hay là ý định xây dựng kế hoạch và quá trình tạo ra một doanh nghiệp. Ý định khởi sự kinh doanh của sinh viên thường xuất phát từ trong quá trình học tập và được đào tạo tại trường đại học/đại học. Hơn nữa, ý định khởi nghiệp của sinh viên là sự sẵn sàng thực hiện hành vi kinh doanh có dự định của sinh viên nhằm ổn định và nâng cao khả năng làm chủ tài chính của mình.

Nghiên cứu chỉ ra rằng, hành vi tài chính tích cực có ảnh hưởng trực tiếp đến ý định khởi nghiệp. Những sinh viên có nền tảng tài chính cá nhân tốt sẽ có xu hướng khởi nghiệp nhiều hơn, bởi họ tin rằng bản thân có khả năng quản lý doanh nghiệp và đạt được sự ổn định tài chính. Tuy nhiên, yếu tố điều chỉnh trong mối quan hệ này chính là kiến thức tài chính.

Hàm ý chính sách về kiến thức tài chính đối với mối quan hệ giữa hành vi tài chính và ý định khởi nghiệp của sinh viên

Kết quả của nghiên cứu chỉ ra rằng, kiến thức tài chính có ảnh hưởng mạnh mẽ tới hành vi tài chính và ý định khởi nghiệp. Tuy vậy nghiên cứu cũng phát hiện rằng, hành vi tài chính không có ảnh hưởng tới ý định khởi nghiệp. Với giới trẻ hiện nay, hành vi tài chính là những yếu tố như gửi tiền tiết kiệm, tích lũy cho bản thân, trong khi đó ý định khởi nghiệp lại là đầu tư mạo hiểm, là chấp nhận rủi ro và sẵn sàng cho việc trắng tay, không ổn định về tài chính. Nhưng, khi xem xét mối quan hệ giữa cả ba nhân tố, kiến thức tài chính và hành vi tài chính với ý định khởi nghiệp thì phát hiện rằng, mặc dù mối quan hệ trực tiếp giữa hành vi tài chính với ý định khởi nghiệp bị bác bỏ, nhưng lại được điều tiết bởi yếu tố kiến thức tài chính, điều này có nghĩa là khi sinh viên có đủ kiến thức về tài chính sẽ thúc đẩy hành vi tài chính của họ dẫn tới ý định khởi nghiệp nhằm ổn định về tài chính cá nhân.

Do vậy, nghiên cứu đề xuất các trường đại học khối ngành kinh doanh, kinh tế nên nâng cao đào tạo về kiến thức tài chính cho sinh viên bao gồm cả các môn trong ngành học và các hoạt động đào tạo ngắn hạn, tổ chức các diễn đàn, các hội thảo nhằm tăng cơ hội cho sinh viên tiếp cận với các kiến thức về tài chính. Các môn học về khởi nghiệp cần tăng cường khối kiến thức về tài chính nhằm tăng khả năng hiểu biết của sinh viên từ đó thúc đẩy ý định khởi nghiệp của sinh viên. Nhà trường cần tăng cường các trung tâm tư vấn khởi nghiệp, đồng thời mời các chuyên gia tư vấn tài chính vào các trung tâm này nhằm hỗ trợ cho sinh viên về kiến thức tài chính.

Bên cạnh đó, việc tư vấn và đào tạo cho sinh viên các kiến thức về huy động vốn, và nguồn lực tài chính trong cộng đồng cũng là một trong những kiến thức tài chính quan trọng nhằm hỗ trợ cho sinh viên khởi nghiệp. Bởi dù có ý định, nhưng nếu không biết cách huy động vốn thì các ý tưởng của sinh viên cũng sẽ không thể triển khai được. Nhà trường có thể phối hợp với các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp như trung tâm khởi nghiệp quốc gia, các nhà đầu tư thiên thần, để nhằm tài trợ vốn cho sinh viên khởi nghiệp. Sinh viên cũng cần được trang bị thêm kiến thức về quản trị tài chính doanh nghiệp nhằm quản lý vốn tốt hơn.

Cuối cùng, nhìn nhận ở góc độ của các nhà làm chính sách và các chương trình của chính phủ thì với mục tiêu thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp của sinh viên, chính phủ nên có các khoá đào tạo ngắn hạn, thúc đẩy các hội thảo định hướng khởi nghiệp cho sinh viên. Không chỉ dừng lại ở đó, chính phủ nên có các chương trình hỗ trợ vốn, đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp của sinh viên hoặc xây dựng các khóa học về tài chính nhằm hỗ trợ sinh viên thực hiện quản trị tài chính tốt hơn.

Xem toàn bộ bài Nghiên cứu ảnh hưởng của kiến thức tài chính và thái độ tài chính tới ý định khởi nghiệp của sinh viên TẠI ĐÂY.

Tác giả: TS. Đỗ Thị Hải Ninh – Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Đây là bài viết nằm trong Chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng từ UEH với thông điệp “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng”, UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem bản tin UEH Research Insights tiếp theo.

Tin, ảnh: Tác giả, Ban Truyền thông và Phát triển đối tác UEH

Giọng đọc: Thanh Kiều

 

Chu kỳ giảm giá của đồng USD?

TS. Đinh Thị Thu Hồng và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Việt Nam cần kịch bản cho thương mại tương lai

ThS. Tô Công Nguyên Bảo

26 Tháng Sáu, 2021

Hệ thống tiền tệ tiếp theo như thế nào?

TS. Lê Đạt Chí và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam

Khoa Quản lý nhà nước

26 Tháng Sáu, 2021

Cần đưa giao dịch công nghệ lên sàn chứng khoán

Bộ Khoa học và Công nghệ

5 Tháng Sáu, 2021

Thiết kế đô thị: tầm nhìn vững chắc cho đô thị bền vững

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

Phục hồi du lịch và nỗ lực thoát khỏi vòng xoáy ảnh hưởng bởi Covid-19

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

2021 sẽ là năm khởi đầu của chu kỳ tăng trưởng mới

PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo

5 Tháng Sáu, 2021

Quỹ vaccine sẽ khả thi khi có người dân đóng góp

Phạm Khánh Nam, Việt Dũng

5 Tháng Sáu, 2021

Kích thích kinh tế, gia tăng vận tốc dòng tiền

Quách Doanh Nghiệp

5 Tháng Sáu, 2021

Đi tìm chiến lược hậu Covid-19 cho doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam

PGS TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, ThS Lê Văn

5 Tháng Sáu, 2021

Insurtech – Cơ hội và thách thức cho Startup Việt

Ths. Lê Thị Hồng Hoa

5 Tháng Sáu, 2021