[Podcast] Mô Hình Đại Học Bền Vững Dành Cho Các Thị Trường Mới Nổi
19 Tháng Bảy, 2024
Từ khóa: Đại học bền vững, quốc gia đang phát triển, thị trường mới nổi, tính bền vững, mô hình chuyển đổi
Ngày nay, mô hình đại học bền vững đóng vai trò quan trọng ở các nước đang phát triển, tuy nhiên vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn thực hiện do quyền tự chủ hạn chế cùng các yếu tố xã hội đặc thù. Nghiên cứu của nhóm tác giả Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) được thực hiện nhằm khám phá các mô hình đại học bền vững từ hai khía cạnh tiếp cận và triển khai, đưa ra điểm mạnh và điểm yếu của chúng. Từ đó, đề xuất mô hình được thiết kế riêng kết hợp với phương pháp ứng dụng cho đại học ở các nước này.

Tổng quan nghiên cứu
Mặc dù Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên hợp quốc (United Nations – UN) đã được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới, nhưng việc thực hiện tại các nước đang phát triển vẫn gặp nhiều thách thức do bối cảnh đa dạng của từng quốc gia. Nhiều thách thức lớn được đặt ra như đói nghèo, bất bình đẳng và ô nhiễm, điều này đòi hỏi sự gia tăng trong giáo dục và nghiên cứu để thúc đẩy phát triển bền vững. Và Đại học – với vai trò quan trọng trong việc đào tạo thế hệ lãnh đạo tương lai, cần tích hợp giáo dục về phát triển bền vững vào mọi cấp độ.
Đã có rất nhiều bài học kinh nghiệm về việc áp dụng mô hình đại học bền vững ở các trường đại học khu vực Đông và Trung Âu, họ không chỉ tập trung vào giảng dạy và nghiên cứu mà còn nhấn mạnh vào việc quản lý, học hỏi và hợp tác. Tuy nhiên, một chiến lược phát triển thống nhất không thể áp dụng cho mọi trường đại học bền vững, do đó cần có các mô hình và phương pháp riêng biệt phù hợp với bối cảnh của từng quốc gia. Vì vậy, một câu hỏi nghiên cứu quan trọng liên tục thu hút các nhà quản lý trường đại học xoay quanh đó chính là việc xác định cách tiếp cận, chuyển đổi và mô hình triển khai trường đại học bền vững tối ưu phù hợp với bối cảnh của các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển. Nghiên cứu này nhằm xác định các chiến lược hiệu quả nhất để đảm bảo tính bền vững lâu dài về môi trường, xã hội và kinh tế cho các trường đại học tại các nước đang phát triển.
Đến nay, có nhiều mô hình khác nhau về cách thức tiếp cận và triển khai một đại học bền vững. Trong đó, 7 mô hình phổ biến gồm: (1) mô hình theo định hướng quản lý (Managerial Model), (2) mô hình chuyển tiếp (Transitional Model), (3) mô hình cộng đồng (Community Model), (4) mô hình lấy nghiên cứu làm trung tâm (Research Centric Model), (5) hệ thống đại học xanh (Green University System), (6) khung triển khai Đại học bền vững UNEP (UNEP Framework) và (7) mô hình đại học bền vững vượt trội (Sustainable University Excellence). Trong khi 5 mô hình đầu chủ yếu đưa ra cách tiếp cận từ trên xuống và nhấn mạnh tiếp cận tích hợp bền vững vào các chức năng cốt lõi của một đại học, thì hai mô hình sau lại nhấn mạnh vào cả cách tiếp cận và khung triển khai.
Giáo dục đại học tại các thị trường mới nổi
Trong bối cảnh hiện tại ở thị trường mới nổi, có hai loại trường đại học chính. Thứ nhất, là các trường đại học công lập cao cấp có liên quan chặt chẽ đến tiến bộ của khu vực. Thứ hai, là các trường đại học khởi nghiệp trẻ áp dụng cơ cấu hoạt động tư nhân hóa. Bất kể là trường đại học nào, “Giáo dục” và “Nghiên cứu” đều đóng vai trò không thể thiếu, mang tính biểu tượng được các tổ chức học thuật và cộng đồng công nhận, đảm bảo nuôi dưỡng lực lượng lao động thành thạo trong các nền kinh tế mới nổi và các quốc gia đang phát triển. Do đó, thách thức nằm ở cách các trường đại học này có thể chuyển đổi hiệu quả sang mô hình đại học bền vững trong khi vẫn nhấn mạnh vào “Giáo dục” và “Nghiên cứu”. Vì vậy, khi xây dựng phương pháp tiếp cận và mô hình triển khai đại học bền vững ở các nền kinh tế mới nổi và các nước đang phát triển, cần cân nhắc kỹ lưỡng các đặc điểm thiết yếu sau:
- Cách tiếp cận này phải dựa trên lý thuyết và phù hợp với những cân nhắc thực tế;
- Nhấn mạnh sự chuyển đổi từ trường Đại học truyền thống sang trường Đại học bền vững;
- Tích hợp các nguyên tắc phát triển bền vững hài hòa vào các chức năng cơ bản và mở rộng của trường đại học mà không làm thay đổi cơ cấu hoạt động vốn có của trường;
- Triển khai khuôn khổ với tầm nhìn dài hạn, cho phép cải tiến liên tục và điều chỉnh các chiến lược phù hợp nhất cho từng giai đoạn phát triển của trường đại học.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp đánh giá tường thuật, một phương pháp nghiên cứu định tính phổ biến, tuân theo khuôn khổ phân tích ba bước do Levy và Ellis phát triển bao gồm: tìm kiếm và sàng lọc tài liệu, trích xuất và phân tích dữ liệu, và viết bài tổng quan tài liệu. Cách tiếp cận này tổng hợp hiệu quả một khối lượng tài liệu có chọn lọc về lĩnh vực này, cung cấp thông tin chi tiết về các chủ đề và vấn đề có liên quan.
Mô hình đề xuất cho chiến lược đại học bền vững ở các nước đang phát triển
Từ phương pháp nghiên cứu, nhóm tác giả đã đề xuất mô hình kết hợp các phương pháp tiếp cận và kỹ thuật triển khai, như một sự chuyển đổi hệ thống bao gồm 05 trụ cột điển hình: Giáo dục, Nghiên cứu, Phát triển bền vững trong khuôn viên trường, Cộng đồng và Quản trị. Trụ cột Quản trị đảm nhận các động lực thúc đẩy, trụ cột Phát triển bền vững trong khuôn viên trường là khía cạnh trung tâm của mô hình bao quát, hoạt động như một trụ cột quan trọng kết nối nhiều chức năng chính, bao gồm Giáo dục, Nghiên cứu và Cộng đồng. Bên cạnh đó, mô hình đề xuất cũng cố gắng khắc phục những hạn chế của mô hình “Lấy Nghiên cứu làm trung tâm” và mô hình “Cộng đồng” bằng cách sử dụng phương pháp Kế hoạch – Thực hiện – Kiểm tra – Hành động – PDCA (Plan – Do – Check – Act) làm nguyên tắc triển khai trong quá trình hoạch định, tổ chức, đánh giá, triển khai các kế hoạch, sáng kiến.

Để thực hiện được mô hình đề xuất này, các đại học cần xem xét thực hiện 03 yếu tố sau:
(1) Cải tiến chiến lược liên tục với nguyên tắc PDCA;
(2) Ứng dụng mô hình Living Lab – công cụ đảm bảo kết nối 05 trụ cột mô hình đại học bền vững;
(3) Xây dựng văn hóa “Đoàn kết” giữa các cá nhân, gia tăng sự hiểu biết và đồng lòng thực hiện mục tiêu chung của trường.
Nhìn chung, mô hình đề xuất nhấn mạnh tầm quan trọng của tính bền vững trong khuôn viên trường như một điểm hội tụ cho 04 chức năng còn lại: Giáo dục, Nghiên cứu, Cộng đồng và Quản trị. Đồng thời, nghiên cứu cũng ủng hộ việc tích hợp đào tạo và nghiên cứu tập trung vào tính bền vững góp phần đạt 17 SDGs. Hơn nữa, nghiên cứu đóng góp phong phú thêm nền tảng lý thuyết để triển khai một trường đại học bền vững và là một trong những nghiên cứu tiên phong trong việc khám phá bối cảnh của các quốc gia mới nổi và đang phát triển trong giai đoạn chuyển đổi.
Xem toàn bộ Bài nghiên cứu “Mô hình đại học bền vững dành cho các thị trường mới nổi” TẠI ĐÂY.
Nhóm tác giả: PGS.TS. Bùi Quang Hùng, TS. Trịnh Tú Anh, ThS. Lê Thị Hạnh An, ThS. Nguyễn Đình Hoàng Uyên – Đại học Kinh Tế TP. Hồ Chí Minh, ThS. Phan Như Quỳnh – Học viện Hàng Không Việt Nam.
Đây là bài viết nằm trong Chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng từ UEH với thông điệp “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng”, UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem Bản tin kiến thức UEH Research Insights #120 tiếp theo.
Tin, ảnh: Ban đề án đại học bền vững, Phòng Marketing – Truyền thông

[Podcast] Lãnh đạo số – Góc nhìn tổng quan từ trong kỷ nguyên số
25 Tháng Hai, 2025
[Podcast] Góp ý giải pháp phát triển giáo dục Đại học
5 Tháng Hai, 2025
[Podcast] Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên
22 Tháng Một, 2025
[Podcast] “Mô hình Campus thích ứng – Giải pháp dành cho Mekong bền vững”
13 Tháng Một, 2025
[Podcast] Đào tạo nhân lực Mekong tương lai: Trao quyền hành động bền vững
30 Tháng Mười Hai, 2024
[Podcast] Dự án Phát triển khung công bằng giao thoa nhằm khuyến khích khả năng đi bộ
30 Tháng Mười Hai, 2024
[Podcast] Chiến lược thiết kế hậu kỹ thuật số trong nghệ thuật truyền thông
27 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Đồng sáng tạo và xây dựng cộng đồng ArtTech hướng tới tương lai bền vững
26 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Quản trị công nghệ trong kỷ nguyên 4.0: Tổng quan và nhu cầu thị trường
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Công nghệ thông tin – truyền thông và sự ổn định của hệ thống ngân hàng
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Vai trò của chính sách vĩ mô thận trọng đối với tăng trưởng tín dụng tại Việt Nam
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Đề xuất hoàn thiện pháp luật về hoạt động môi giới chứng khoán tại Việt Nam
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] NFTs – Cuộc cách mạng nghệ thuật hay cơn sốt nhất thời?
18 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] CareFeeder – Giải pháp công nghệ hỗ trợ người già và bệnh nhân Parkinson tự ăn uống
11 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Ứng dụng học máy trong phân tích dữ liệu quản trị nguồn nhân lực
11 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Nghệ thuật dân gian thời 4.0: Múa rối nước tự động dựa trên nền tảng robot
7 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Bứt phá hiệu suất sáng tạo nhân viên nhờ phản hồi mang tính phát triển
7 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Giải pháp MPIA: Lối thoát tạm thời cho cuộc khủng hoảng thương mại quốc tế?
7 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] “Căn bệnh Hà Lan” trong việc nhận kiều hối và trường hợp Việt Nam
31 Tháng Mười, 2024
[Podcast] UEH hướng đến trung hòa carbon: Bước đi đầu tiên
22 Tháng Tám, 2024
[Podcast] Giải pháp nâng cao hoạt động vận động cho sinh viên
9 Tháng Tám, 2024
[Podcast] Phong Cách Lãnh Đạo Đạo Đức Và Hành Vi Ngoài Vai Trò Của Công Chức
29 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Định Hình Chiến Lược Phát Triển Toàn Diện, Bền Vững Cho Đất Nước
25 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Những Tiếp Cận Mới Nhất Dành Cho Các Đại Học Bền Vững
11 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Tác Động Của Nguồn Nhân Lực Xanh Đến Các Mục Tiêu Về Môi Trường
24 Tháng Năm, 2024
Kinh Tế Xã Hội Và Sự Phát Thải CO2 Ở Việt Nam Giai Đoạn 1990 – 2018
23 Tháng Năm, 2024
Pháp Luật Dữ Liệu – Kỳ 1: Cần Một Cách Tiếp Cận Mới
15 Tháng Năm, 2024
[Podcast] Pháp Luật Dữ Liệu – Kỳ 1: Cần Một Cách Tiếp Cận Mới
14 Tháng Năm, 2024
Đánh Giá Quảng Cáo Trên Nền Tảng Tiktok
8 Tháng Năm, 2024
[Podcast] Đánh Giá Quảng Cáo Trên Nền Tảng Tiktok
7 Tháng Năm, 2024
[podcast] Phản Ứng Của Chính Sách Xã Hội Đối Với Đại Dịch Covid-19 Ở Một Số Quốc Gia (Kỳ 1)
8 Tháng Mười Hai, 2023
Promoting Learner Autonomy in English Language Learning (Part 2)
28 Tháng Mười Một, 2023
[Podcast] Ngoại giao kinh tế Việt Nam trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế
10 Tháng Mười Một, 2023
ArtTech and sustainable development
27 Tháng Mười, 2023
Cộng đồng ArtTech đầu tiên tại Việt Nam – Một năm nhìn lại
9 Tháng Mười, 2023
ArtTech – Một xu hướng tương lai
5 Tháng Mười, 2023
ArtTech và phát triển bền vững
3 Tháng Mười, 2023
[Podcast] Máy Tính Và Công Nghệ “Không Đi Một Mình” – Phần 4
24 Tháng Bảy, 2023
[Podcast] Tác Động Của Đồng Tiền Kỹ Thuật Số Đến Tỷ Giá Hối Đoái
14 Tháng Mười Một, 2022
[Podcast] Chuyển Đổi Số Trong Ngành Du Lịch Việt Nam
5 Tháng Năm, 2022
[Podcast] Chuyển Đổi Số Trong Lĩnh Vực Y Tế Ở Việt Nam
25 Tháng Ba, 2022
[Podcast] Phân Tích Dữ Liệu Con Người Tại Việt Nam
18 Tháng Ba, 2022
[Podcast] Chuyển Đổi Số Trong Nông Nghiệp Ở Việt Nam
11 Tháng Ba, 2022
[Podcast] Mô Hình Kinh Tế Chia sẻ: Các Vấn Đề Quản Lý Ở Việt Nam
21 Tháng Một, 2022
[Podcast] Nâng Cao Trải Nghiệm Khách Hàng Trực Tuyến Trong Ngành Du Lịch
15 Tháng Một, 2022
[Podcast] Chính Sách Lao Động Việc Làm Cho TP. HCM Trong Giai Đoạn Sau Giãn Cách
28 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Xây Dựng Thị Trường Chứng Khoán Phi Tập Trung Dựa Trên Công Nghệ Blockchain
24 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Học Tập Suốt Đời Trong Thế Giới Số: Góc Nhìn Từ Nghề Nghiệp Kế Toán, Kiểm toán
21 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Học Tập Suốt Đời Tại UEH: Hướng Đến Đại Học Bền Vững
14 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Xu Hướng Kinh Doanh Bán Lẻ Trực Tuyến Thời Kỳ Covid
10 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Big Data Cho Mục Tiêu Phát Triển Bền Vững: Kinh Nghiệm Quốc Tế
7 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Cải Cách Luật Đất Đai Để Thúc Đẩy Phát Triển Kinh Tế
2 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Cuộc Cách Mạng Trong Kinh Tế Học Thực Nghiệm
30 Tháng Mười Một, 2021
[Podcast] Chỉ Số Giá Tiêu Dùng Từ Góc Nhìn Khai Thác Dữ Liệu Lớn (Big Data)
17 Tháng Mười Một, 2021
[Podcast] Toàn Cảnh Tiền Tệ Kỹ Thuật Số – Phần 5 : Tiền Ổn Định Tư Nhân Diem
5 Tháng Mười Một, 2021
Đứt gãy chuỗi cung ứng vùng trọng điểm phía Nam: 8 giải pháp
20 Tháng Mười, 2021
[Podcast]Toàn Cảnh Tiền Tệ Kỹ Thuật Số – Phần 2: Những Cột Mốc Phát Triển
19 Tháng Mười, 2021
[Podcast] Toàn cảnh tiền tệ kỹ thuật số – Phần 1: Xu thế của thời đại
15 Tháng Mười, 2021
NGÂN HÀNG BẮT TAY FINTECH (Phần 3): Các Giải Pháp Hỗ Trợ
8 Tháng Mười, 2021
UEH chủ trì thành công Hội thảo ICBF 2021
7 Tháng Mười, 2021
GRSD 2021- Hội thảo khoa học “Tăng trưởng xanh và phát triển bền vững”
6 Tháng Mười, 2021
NGÂN HÀNG BẮT TAY FINTECH (phần 2): Chọn đối tác theo tiêu chí nào?
4 Tháng Mười, 2021
‘Đổi mới giáo dục nghề nghiệp là động cơ tăng trưởng kinh tế’
30 Tháng Chín, 2021
Giải pháp “mở cửa” an toàn với các khu công nghiệp tại TP Hồ Chí Minh
27 Tháng Chín, 2021
Khi cuộc sống “bình thường mới”, nơi ở cho người lao động cần được quan tâm
9 Tháng Chín, 2021
Hướng phát triển mô hình đào tạo luân phiên (Dual Education) tại Việt Nam
6 Tháng Chín, 2021
Webinar: Tương lai ngành Thẩm định giá trong thập niên mới
17 Tháng Tám, 2021
Hãy là người dùng thông minh khi đón nhận và chia sẻ thông tin
9 Tháng Tám, 2021
Webinar: An toàn thông tin kế toán trong kỷ nguyên số
3 Tháng Tám, 2021
Có nên đưa lãi suất tiền gửi VND về 0 phần trăm?
20 Tháng Bảy, 2021
Chu kỳ giảm giá của đồng USD?
TS. Đinh Thị Thu Hồng và nhóm nghiên cứu
26 Tháng Sáu, 2021
Việt Nam cần kịch bản cho thương mại tương lai
ThS. Tô Công Nguyên Bảo
26 Tháng Sáu, 2021
Hệ thống tiền tệ tiếp theo như thế nào?
TS. Lê Đạt Chí và nhóm nghiên cứu
26 Tháng Sáu, 2021
Chuyển đổi số trong trường đại học: Dạy học trực tuyến sẽ trở thành xu hướng tất yếu
GS.TS. Nguyễn Trọng Hoài
26 Tháng Sáu, 2021
Tiền số ngân hàng Trung ương – Vận hành và thử nghiệm
Châu Văn Thành
26 Tháng Sáu, 2021
Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam
Khoa Quản lý nhà nước
26 Tháng Sáu, 2021
“Cấp cứu” doanh nghiệp trước làn sóng COVID-19 thứ 4
23 Tháng Sáu, 2021
Chuyên gia UEH: Việt Nam nên kết hợp tiêm vaccine miễn phí và dịch vụ
23 Tháng Sáu, 2021
Hội thảo khoa học về Thị trường bảo hiểm Việt Nam (Conference on Vietnam’s Insurance Industry – CVII)
Khoa Toán – Thống Kê
7 Tháng Sáu, 2021
Muốn có trung tâm tài chính phải có chiến lược thích ứng
Khoa Tài chính
5 Tháng Sáu, 2021
Cần đưa giao dịch công nghệ lên sàn chứng khoán
Bộ Khoa học và Công nghệ
5 Tháng Sáu, 2021
Sự hữu ích của Lý thuyết trò chơi: Thảo luận về giải Nobel Kinh tế năm 2020
JABES
5 Tháng Sáu, 2021
Đoán định tư pháp: Xu thế mới trong hành nghề Luật
Khoa Luật
5 Tháng Sáu, 2021
Thiết kế đô thị: tầm nhìn vững chắc cho đô thị bền vững
Viện Đô thị thông minh và Quản lý
5 Tháng Sáu, 2021
Phục hồi du lịch và nỗ lực thoát khỏi vòng xoáy ảnh hưởng bởi Covid-19
Viện Đô thị thông minh và Quản lý
5 Tháng Sáu, 2021
Nghiên cứu Kinh tế học lao động trong sự biến động của thế giới
JABES
5 Tháng Sáu, 2021
Kết hợp Nghệ thuật và Công nghệ hướng đến Thành phố thông minh đáng sống
Viện Đô thị thông minh và Quản lý
5 Tháng Sáu, 2021
Chuỗi bài “The Basics of B2B”: Thị trường việc làm rộng mở nhiều sinh viên chuyên ngành Marketing đang bỏ quên
TS. Đinh Tiên Minh
5 Tháng Sáu, 2021
Môi trường không phải để nhà đầu tư xài miễn phí!
TS. Phạm Khánh Nam
5 Tháng Sáu, 2021
2021 sẽ là năm khởi đầu của chu kỳ tăng trưởng mới
PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo
5 Tháng Sáu, 2021
Quỹ vaccine sẽ khả thi khi có người dân đóng góp
Phạm Khánh Nam, Việt Dũng
5 Tháng Sáu, 2021
Kích thích kinh tế, gia tăng vận tốc dòng tiền
Quách Doanh Nghiệp
5 Tháng Sáu, 2021
Đi tìm chiến lược hậu Covid-19 cho doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam
PGS TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, ThS Lê Văn
5 Tháng Sáu, 2021
Insurtech – Cơ hội và thách thức cho Startup Việt
Ths. Lê Thị Hồng Hoa
5 Tháng Sáu, 2021