[Research Contribution] Gen Z Hiểu Mình – 6 Băn Khoăn Khi Chọn Nghề Trong Kỷ Nguyên Siêu Thông Minh 5.0 – Phần 1

19 Tháng Năm, 2025

Kỷ nguyên 5.0 – Kỷ nguyên của một xã hội siêu thông minh là điều sẽ diễn ra và mốc thời gian được xác định rất gần: 2035 hoặc có thể sớm hơn. “Sự lên ngôi của hàng loạt siêu công nghệ”, “Nâng cao tương tác giữa người và máy”, “đặt con người làm trung tâm” chính là những từ khóa “hot” khi đề cập đến giai đoạn này. Với chủ đề “Gen Z hiểu mình – 6 băn khoăn khi chọn nghề trong kỷ nguyên siêu thông minh 5.0”, Live talk Hướng nghiệp bền vững 5.0 của Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) không chỉ gợi mở hướng đi cho các bạn trẻ mà còn giúp Quý phụ huynh hiểu rõ hơn về tâm lý, suy nghĩ và những áp lực mà con đang trải qua.

Thumb Lớn Thương Hiệu Học Thuật Mới (10)
Chuỗi Live talk Hướng nghiệp bền vững 5.0 “Empowering Tomorrow” do Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) tổ chức, được phát sóng trên UEH và VnExpress là dự án đồng hành cùng Quý phụ huynh, học sinh thông qua việc gắn kết 3 khía cạnh trong hành trình chọn ngành nghề của thế hệ trẻ. Đó là: (1) Hiểu các thiên hướng nghề nghiệp cá nhân; (2) Hiểu xu hướng tương lai kỷ nguyên 5.0; (3) Hiểu xu hướng giáo dục của thế giới 5.0. Bằng 3 chữ “Hiểu”, các em học sinh sẽ có thể lựa chọn ngành học phù hợp và “hài lòng với lựa chọn” của chính mình. Trong phần đầu tiên của Live talk “Gen Z hiểu mình, 6 băn khoăn khi chọn nghề trong kỷ nguyên siêu thông minh 5.0”, các diễn giả sẽ đồng hành cùng Quý phụ huynh và các bạn học sinh để tìm ra câu trả lời xoay quanh từ khóa quan trọng đầu tiên – “Hiểu mình”. 

Live Talk có sự tham gia của các diễn giả, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực hướng nghiệp và thị trường lao động: PGS.TS. Trịnh Thùy Anh – Phó Hiệu trưởng Trường Công nghệ và Thiết kế UEH; Tiến sĩ Lý Thị Mai – Chuyên gia tư vấn tâm lý và MC Tuyền Tăng.

Live talk Hướng nghiệp bền vững 5.0 “Empowering Tomorrow” chủ đề 01: GenZ hiểu mình – 6 Băn khoăn khi chọn nghề trong kỷ nguyên siêu thông minh 5.0 – Phần 1

Tác động của AI đến cơ hội nghề nghiệp của thế hệ tương lai 

MC Tuyền Tăng: Công nghệ đang giúp ích hay đang đe dọa đến đời sống của chúng ta vẫn là một chủ đề đem đến rất nhiều tranh cãi. Vậy thì riêng trong lĩnh vực giáo dục, chúng ta có nên nhìn theo một cách phiến diện rằng là AI đang đe dọa đời sống hay thậm chí là cơ hội nghề nghiệp của thế hệ tương lai không thưa cô Thùy Anh?

PGS.TS. Trịnh Thùy Anh: Có lẽ ai trong chúng ta cũng băn khoăn về vai trò, sự sáng tạo của con người trước sự ra đời của AI và những ứng dụng rộng rãi của chúng trong các ngành nghề, lĩnh vực. Đâu là chỗ đứng của chúng ta khi AI là xu hướng phát triển nghề nghiệp và đang dần thay thế con người trong những công việc đơn giản nhất? Bước vào kỷ nguyên 5.0 – nơi con người và AI, cùng những công nghệ hiện đại nhất có thể chung sống một cách hoàn hảo. Ở đó, máy móc đóng vai trò là một công cụ hỗ trợ tối đa, giúp con người phát huy khả năng của mình thông qua sự tích hợp và cộng hưởng lẫn nhau. Khi chúng ta thực sự “hiểu mình”, chúng ta sẽ là người nắm vai trò chủ động trong xu thế hiện nay. Các phần mềm công nghệ giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan về sự phát triển của thế giới, xu thế nghề nghiệp và những yêu cầu của nghề nghiệp đó. Thông qua AI, các bạn học sinh không chỉ tiếp cận với công nghệ mà còn có cơ hội tiếp cận các thông tin trên toàn thế giới một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, mỗi người đều có tiềm năng, đam mê, sở thích khác nhau nên điều quan trọng nhất là chúng ta nên sử dụng những thông tin được AI phân tích, dự đoán như thế nào cho phù hợp với bản thân. 

Như vậy, AI là một công cụ giúp các bạn có được cái nhìn tổng quan về xu hướng nghề nghiệp, xu thế của giáo dục hay những chuyển dịch đang diễn ra trên toàn cầu. Việc chúng ta phát triển ở đâu, lựa chọn vị trí nào trong xã hội thuộc về câu chuyện của mỗi cá nhân. Trên thực tế, những trào lưu nghề nghiệp đang nổi lên trên thế giới chỉ mang tính chất tham khảo vì trong bất kỳ lĩnh vực nào, chỉ cần chúng ta “hiểu mình”, có đam mê và khao khát, đồng thời, trang bị đầy đủ năng lực và kiến thức cho bản thân, chúng ta đều có thể “tỏa sáng” trên hành trình do chính mình “thiết kế”. 

Giữa đam mê của bản thân và cơn sốt của thời đại: Đâu là sự lựa chọn phù hợp nhất?

MC Tuyền Tăng: Câu chuyện chọn ngành nghề còn là câu chuyện của cảm xúc. Nếu lựa chọn theo xu thế là lựa chọn an toàn, có nghề nghiệp vững chắc, tuy nhiên, bản thân lại không có niềm đam mê với AI, công nghệ. Vậy trong thời đại 5.0 như hiện nay, các bạn học sinh nên lựa chọn nghề nghiệp theo đam mê, sở thích cá nhân hay phải theo xu hướng trên toàn cầu? 

Chuyên gia tâm lý TS. Lý Thị Mai: Học sinh là “sản phẩm” của phụ huynh, vậy nên trước khi các bạn học sinh “hiểu mình”, bố mẹ cần phải “hiểu mình” trước. Mỗi bạn đều có năng lực, cá tính, sở thích riêng biệt. Trong quá trình nuôi dạy, Quý phụ huynh dần nhận biết được con mình phù hợp với điều gì: từ thói quen ăn uống, khẩu vị cho đến học hành. Đây là những bước đầu tiên để “hiểu” con. Khi phụ huynh có kiến thức và đã “hiểu mình”, phụ huynh sẽ trở thành người bạn dẫn dắt, đồng hành cùng con khi chọn nghề. Hơn nữa, các bạn học sinh cũng tự đánh giá về bản thân nhờ vào sự hỗ trợ của các công cụ AI. 

MC Tuyền Tăng: AI là một công cụ “đắc lực” trong việc hỗ trợ và gợi ý các ngành, nghề phù hợp với các bạn học sinh. Tuy nhiên, cha mẹ lại mong muốn con làm việc trong một lĩnh vực khác. Các bạn trẻ nên làm thế nào để có thể dung hòa gợi ý của AI và ý kiến của phụ huynh?

PGS.TS. Trịnh Thùy Anh: AI có lý do của AI, cha mẹ có quan điểm của cha mẹ. Ở góc nhìn của một học sinh hay trong vai trò là một người con, cảm xúc và mong muốn của bản thân khi nhắc đến ngành, nghề nào đó là rất quan trọng. Bên cạnh việc thiết kế lộ trình phát triển cho bản thân, các bạn học sinh cũng cần trao đổi với Quý phụ huynh để tìm thấy sự kết nối, đồng điệu và có cái nhìn toàn diện hơn về những thách thức mà bản thân có thể gặp phải. Cuối cùng, sau khi đã có đầy đủ thông tin, các bạn trẻ nên dành thời gian để lắng nghe cảm xúc và trực giác của bản thân bởi đam mê là yếu tố cốt lõi quyết định đến sự gắn bó lâu dài và phát triển bền vững trong sự nghiệp.

Sở thích với Năng lực – Khi đam mê chưa chắc là thế mạnh!

MC Tuyền Tăng:  Ba từ khóa “Sở thích”, “Năng lực”, “Đam mê” có khái niệm khác nhau. Vậy làm thế nào để vừa phát triển song song giữa năng lực và sở thích, vừa chuyển hóa những điều đó thành nghề nghiệp mà chúng ta mong muốn theo đuổi trong tương lai? 

PGS.TS. Trịnh Thùy Anh: Sở thích và năng lực không có quá nhiều điểm khác biệt. Chúng ta có xu hướng thích những điều mà mình giỏi và ngược lại, những việc chúng ta giỏi lại trở thành nguồn cảm hứng để chúng ta tiếp tục đồng hành cùng công việc đó. Để tìm thấy “điểm chạm” hay sự tương đồng giữa năng lực, sở thích và đam mê, bất cứ ai cũng cần luyện tập và kiên trì theo đuổi mục tiêu đã đặt ra. Từ đó, chúng ta mới “gặt hái được quả ngọt”. Khi nắng đủ lớn – cây sẽ ra hoa, các bạn yêu nghề đủ – ắt sẽ thành công. Theo đuổi các xu hướng của AI có thể mang đến nhiều thuận lợi về cơ hội việc làm hay thu nhập, nhưng điều này không có nghĩa các khía cạnh khác không mang đến giá trị tích cực. Quan trọng nhất vẫn là cách chúng ta ứng dụng xu thế vào lĩnh vực mà bản thân đam mê, như vậy các bạn sẽ xây dựng một sự nghiệp bền vững và thành công lâu dài. 

Đây là bài viết nằm trong Chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng từ UEH với thông điệp “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng”, UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem bản tin UEH Research Insights tiếp theo.

___________________________

Chuỗi Live talk Hướng nghiệp bền vững 5.0 “Empowering Tomorrow” do Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh – UEH tổ chức, được phát sóng trên UEH và VnExpress là dự án đồng hành cùng Quý phụ huynh, học sinh thông qua việc gắn kết 3 khía cạnh trong hành trình chọn ngành nghề của thế hệ trẻ. Đó là: (1) Hiểu các thiên hướng nghề nghiệp cá nhân; (2) Hiểu xu hướng tương lai kỷ nguyên 5.0; (3) Hiểu xu hướng giáo dục của thế giới 5.0. Bằng 3 chữ “Hiểu”, các em học sinh sẽ có thể lựa chọn ngành học phù hợp và “hài lòng với lựa chọn” của chính mình. 

Tin, ảnh: Ban Truyền thông và Phát triển đối tác UEH

Chân Trang (1)

Chu kỳ giảm giá của đồng USD?

TS. Đinh Thị Thu Hồng và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Việt Nam cần kịch bản cho thương mại tương lai

ThS. Tô Công Nguyên Bảo

26 Tháng Sáu, 2021

Hệ thống tiền tệ tiếp theo như thế nào?

TS. Lê Đạt Chí và nhóm nghiên cứu

26 Tháng Sáu, 2021

Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam

Khoa Quản lý nhà nước

26 Tháng Sáu, 2021

Cần đưa giao dịch công nghệ lên sàn chứng khoán

Bộ Khoa học và Công nghệ

5 Tháng Sáu, 2021

Thiết kế đô thị: tầm nhìn vững chắc cho đô thị bền vững

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

Phục hồi du lịch và nỗ lực thoát khỏi vòng xoáy ảnh hưởng bởi Covid-19

Viện Đô thị thông minh và Quản lý

5 Tháng Sáu, 2021

2021 sẽ là năm khởi đầu của chu kỳ tăng trưởng mới

PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo

5 Tháng Sáu, 2021

Quỹ vaccine sẽ khả thi khi có người dân đóng góp

Phạm Khánh Nam, Việt Dũng

5 Tháng Sáu, 2021

Kích thích kinh tế, gia tăng vận tốc dòng tiền

Quách Doanh Nghiệp

5 Tháng Sáu, 2021

Đi tìm chiến lược hậu Covid-19 cho doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam

PGS TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, ThS Lê Văn

5 Tháng Sáu, 2021

Insurtech – Cơ hội và thách thức cho Startup Việt

Ths. Lê Thị Hồng Hoa

5 Tháng Sáu, 2021