[Research Contribution] Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định thanh toán trực tuyến của người tiêu dùng điện và nước tại tỉnh Vĩnh Long
11 Tháng Tư, 2025
Từ khóa: Ý định, thanh toán trực tuyến, điện và nước, tỉnh Vĩnh Long
Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng sâu rộng, thanh toán trực tuyến trở thành xu hướng tất yếu, đặc biệt trong các lĩnh vực thiết yếu như điện và nước. Tuy nhiên, mức độ chấp nhận và sử dụng hình thức thanh toán này vẫn còn nhiều khác biệt giữa các địa phương, đòi hỏi sự hiểu biết rõ ràng về các yếu tố tác động. Trong bài nghiên cứu này, nhóm tác giả thuộc UEH Mekong, Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) đã phân tích thực trạng và xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ý định thanh toán trực tuyến điện và nước của người tiêu dùng tại tỉnh Vĩnh Long.

Bối cảnh nghiên cứu và sự phát triển của thanh toán trực tuyến trong lĩnh vực công ích
Trong kỷ nguyên số hóa hiện nay, thanh toán trực tuyến (TTTT) đã trở thành một phần thiết yếu của cuộc sống hàng ngày, không chỉ mang lại tiện lợi mà còn thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số.
Sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ di động đã mang lại cơ hội quan trọng cho các cơ quan, doanh nghiệp tạo ra các giải pháp thanh toán mới và cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng cho khách hàng của họ. Đặc biệt, các ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) như: ví điện tử, Mobile Banking, Internet Banking đã cho phép người tiêu dùng thực hiện thanh toán hóa đơn sinh hoạt một cách linh hoạt, an toàn và tiết kiệm chi phí hơn.
Tuy nhiên, không giống như các giao dịch thương mại thông thường, việc thanh toán hóa đơn điện, nước có đặc thù riêng. Nếu sử dụng tiền mặt, người dân phải chờ nhân viên ghi số điện, số nước và đến thu tiền theo lịch định kỳ, điều này có thể gây mất thời gian và bất tiện, đặc biệt khi vắng mặt hoặc có sai sót trong việc ghi chỉ số tiêu thụ. Do đó, đặc điểm của người tiêu dùng cùng với sự phát triển của các nền tảng công nghệ số có tác động đáng kể đến ý định sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến trong lĩnh vực này.
Hiểu rõ giá trị cảm nhận của các sản phẩm tài chính số là yếu tố quan trọng đối với các nhà thiết kế công nghệ và nhà quản lý tiếp thị trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Trên cơ sở đó, nghiên cứu của nhóm tác giả thuộc UEH Mekong đã tập trung phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến ý định thanh toán trực tuyến của người tiêu dùng điện và nước tại tỉnh Vĩnh Long, góp phần cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực thanh toán công ích.
Đo lường ý định sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến: Tiếp cận từ mô hình định lượng
Nhằm đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến ý định thanh toán trực tuyến trong lĩnh vực điện và nước tại tỉnh Vĩnh Long, nhóm tác giả đã tiến hành khảo sát 250 người tiêu dùng, trong đó có 220 phiếu hợp lệ được xử lý bằng phần mềm SPSS. Tiếp theo, nhóm tác giả áp dụng phương pháp hồi quy đa biến để kiểm định mức độ tác động của từng nhân tố đến ý định thanh toán trực tuyến của người tiêu dùng. Kết quả phân tích cho thấy nhân tố Nhận thức dễ sử dụng là nhân tố quan trọng nhất, có tác động mạnh nhất đến quyết định sử dụng dịch vụ thanh toán điện, nước. Điều này hoàn toàn hợp lý, bởi khi các ứng dụng thanh toán được thiết kế đơn giản, thao tác dễ dàng và thời gian xử lý nhanh chóng, người tiêu dùng sẽ cảm thấy tiện lợi và sẵn sàng sử dụng dịch vụ hơn.
Đứng thứ hai về mức độ ảnh hưởng là nhân tố Nhận thức uy tín. Khi người tiêu dùng tin tưởng vào mức độ bảo mật, an toàn của các hệ thống thanh toán trực tuyến, họ sẽ có xu hướng sử dụng dịch vụ thường xuyên hơn. Đây là một nhân tố quan trọng trong bối cảnh các giao dịch tài chính trực tuyến ngày càng phổ biến, đòi hỏi sự minh bạch và bảo mật cao từ các nhà cung cấp dịch vụ.
Điều kiện thuận lợi là nhân tố có tác động mạnh thứ ba đến ý định sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến. Với sự phổ biến của điện thoại thông minh và tài khoản ngân hàng, người tiêu dùng có nhiều điều kiện thuận lợi để tiếp cận và sử dụng các nền tảng thanh toán số.
Tiếp theo, Hiệu quả kỳ vọng cũng có ảnh hưởng đáng kể, phản ánh sự quan tâm của người tiêu dùng đến chất lượng dịch vụ. Khi các hệ thống thanh toán trực tuyến hoạt động ổn định, tốc độ xử lý nhanh và giảm thiểu lỗi giao dịch, người dùng sẽ có trải nghiệm tốt hơn và gia tăng mức độ sử dụng.
Cuối cùng, nhân tố Ảnh hưởng xã hội có mức tác động thấp nhất trong mô hình nghiên cứu. Mặc dù nhân tố này không có ảnh hưởng lớn đến ý định thanh toán trực tuyến, nhưng với xu hướng ngày càng nhiều người sử dụng dịch vụ này sau đại dịch COVID-19, tác động từ bạn bè, gia đình và cộng đồng vẫn đóng vai trò nhất định trong việc thay đổi thói quen thanh toán của người tiêu dùng.
Ý nghĩa thực tiễn và định hướng phát triển thanh toán trực tuyến
Nghiên cứu cung cấp những hiểu biết quan trọng về thanh toán hóa đơn điện, nước, góp phần nâng cao tiện ích cho người dân và tối ưu hóa vận hành cho các đơn vị cung cấp dịch vụ. Thanh toán trực tuyến không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn giảm thiểu rủi ro, sai sót trong giao dịch thủ công.
Ngoài ra, nghiên cứu hỗ trợ các nhà quản lý và hoạch định chính sách tại Vĩnh Long trong việc xây dựng chiến lược thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Việc phân tích hành vi người tiêu dùng giúp định hướng các giải pháp nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo hệ thống thanh toán an toàn, ổn định, đáp ứng nhu cầu số hóa.
Cuối cùng, việc mở rộng thanh toán trực tuyến góp phần giảm thiểu rủi ro mất mát, gian lận, đồng thời tăng cường an ninh tài chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong nền kinh tế số.
Hàm ý, chính sách và giải pháp thúc đẩy thanh toán trực tuyến
Nhóm tác giả đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao ý định sử dụng thanh toán trực tuyến trong lĩnh vực điện và nước, hướng đến việc thúc đẩy chuyển đổi số, cải thiện trải nghiệm người dùng và nâng cao hiệu quả quản lý dịch vụ công. Cụ thể như sau:
Thứ nhất, cải thiện nhận thức về thanh toán trực tuyến: Các đơn vị cung cấp dịch vụ cần triển khai các chương trình truyền thông, giáo dục cộng đồng về lợi ích của thanh toán trực tuyến. Việc sử dụng hình ảnh minh họa, video hướng dẫn và các chiến dịch truyền thông sẽ giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận và thay đổi thói quen thanh toán.
Thứ hai, tối ưu hóa giao diện và trải nghiệm người dùng: Hệ thống thanh toán trực tuyến cần được thiết kế đơn giản, thân thiện, dễ sử dụng với mọi đối tượng. Việc bổ sung hình ảnh, đồ họa trực quan, cùng các công cụ hỗ trợ như hướng dẫn bằng giọng nói hoặc video thao tác sẽ giúp người tiêu dùng tiếp cận dịch vụ dễ dàng hơn.
Cuối cùng, thúc đẩy ảnh hưởng xã hội đến hành vi người tiêu dùng: Dù nhân tố ảnh hưởng xã hội chưa có tác động mạnh mẽ trong nghiên cứu, việc triển khai các chiến dịch truyền thông xã hội vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi nhận thức của cộng đồng. Khuyến khích sự ủng hộ từ bạn bè, gia đình và mạng lưới xã hội sẽ góp phần tác động tích cực đến quyết định sử dụng thanh toán trực tuyến.
Nhìn chung, kết quả nghiên cứu là cơ sở khoa học đóng góp về mặt lý thuyết cũng như giúp các nhà quản lý có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về các nhân tố ảnh hưởng đến việc chấp nhận công nghệ mới, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ công để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân trong thời đại số hóa.
Xem toàn bộ bài nghiên cứu: Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định thanh toán trực tuyến của người tiêu dùng điện và nước tại tỉnh Vĩnh Long TẠI ĐÂY.
Nhóm tác giả: ThS. Phan Thị Tiếm, TS. Trương Thị Hoàng Oanh, ThS. Nguyễn Vũ Trâm Anh, ThS. Nguyễn Trung Tiến, ThS. Phạm Minh Triết – Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.
Đây là bài viết nằm trong chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng với thông điệp “For a More Sustainable Mekong – Vì một Đồng bằng sông Cửu Long bền vững”, thuộc chương trình “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng” do UEH thực hiện. UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem bản tin UEH Research Insights tiếp theo.
Tin, ảnh: Tác giả, Phòng Tuyển sinh – Truyền thông UEH Mekong, Ban Truyền thông và Phát triển đối tác UEH
Giọng đọc: Thanh Kiều
[Podcast] Lãnh đạo số – Góc nhìn tổng quan từ trong kỷ nguyên số
25 Tháng Hai, 2025
[Podcast] Góp ý giải pháp phát triển giáo dục Đại học
5 Tháng Hai, 2025
[Podcast] Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên
22 Tháng Một, 2025
[Podcast] “Mô hình Campus thích ứng – Giải pháp dành cho Mekong bền vững”
13 Tháng Một, 2025
[Podcast] Đào tạo nhân lực Mekong tương lai: Trao quyền hành động bền vững
30 Tháng Mười Hai, 2024
[Podcast] Dự án Phát triển khung công bằng giao thoa nhằm khuyến khích khả năng đi bộ
30 Tháng Mười Hai, 2024
[Podcast] Chiến lược thiết kế hậu kỹ thuật số trong nghệ thuật truyền thông
27 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Đồng sáng tạo và xây dựng cộng đồng ArtTech hướng tới tương lai bền vững
26 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Quản trị công nghệ trong kỷ nguyên 4.0: Tổng quan và nhu cầu thị trường
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Công nghệ thông tin – truyền thông và sự ổn định của hệ thống ngân hàng
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Vai trò của chính sách vĩ mô thận trọng đối với tăng trưởng tín dụng tại Việt Nam
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Đề xuất hoàn thiện pháp luật về hoạt động môi giới chứng khoán tại Việt Nam
21 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] NFTs – Cuộc cách mạng nghệ thuật hay cơn sốt nhất thời?
18 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] CareFeeder – Giải pháp công nghệ hỗ trợ người già và bệnh nhân Parkinson tự ăn uống
11 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Ứng dụng học máy trong phân tích dữ liệu quản trị nguồn nhân lực
11 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Nghệ thuật dân gian thời 4.0: Múa rối nước tự động dựa trên nền tảng robot
7 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Bứt phá hiệu suất sáng tạo nhân viên nhờ phản hồi mang tính phát triển
7 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] Giải pháp MPIA: Lối thoát tạm thời cho cuộc khủng hoảng thương mại quốc tế?
7 Tháng Mười Một, 2024
[Podcast] “Căn bệnh Hà Lan” trong việc nhận kiều hối và trường hợp Việt Nam
31 Tháng Mười, 2024
[Podcast] UEH hướng đến trung hòa carbon: Bước đi đầu tiên
22 Tháng Tám, 2024
[Podcast] Giải pháp nâng cao hoạt động vận động cho sinh viên
9 Tháng Tám, 2024
[Podcast] Phong Cách Lãnh Đạo Đạo Đức Và Hành Vi Ngoài Vai Trò Của Công Chức
29 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Định Hình Chiến Lược Phát Triển Toàn Diện, Bền Vững Cho Đất Nước
25 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Mô Hình Đại Học Bền Vững Dành Cho Các Thị Trường Mới Nổi
19 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Những Tiếp Cận Mới Nhất Dành Cho Các Đại Học Bền Vững
11 Tháng Bảy, 2024
[Podcast] Tác Động Của Nguồn Nhân Lực Xanh Đến Các Mục Tiêu Về Môi Trường
24 Tháng Năm, 2024
Kinh Tế Xã Hội Và Sự Phát Thải CO2 Ở Việt Nam Giai Đoạn 1990 – 2018
23 Tháng Năm, 2024
Pháp Luật Dữ Liệu – Kỳ 1: Cần Một Cách Tiếp Cận Mới
15 Tháng Năm, 2024
[Podcast] Pháp Luật Dữ Liệu – Kỳ 1: Cần Một Cách Tiếp Cận Mới
14 Tháng Năm, 2024
Đánh Giá Quảng Cáo Trên Nền Tảng Tiktok
8 Tháng Năm, 2024
[Podcast] Đánh Giá Quảng Cáo Trên Nền Tảng Tiktok
7 Tháng Năm, 2024
[podcast] Phản Ứng Của Chính Sách Xã Hội Đối Với Đại Dịch Covid-19 Ở Một Số Quốc Gia (Kỳ 1)
8 Tháng Mười Hai, 2023
Promoting Learner Autonomy in English Language Learning (Part 2)
28 Tháng Mười Một, 2023
[Podcast] Ngoại giao kinh tế Việt Nam trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế
10 Tháng Mười Một, 2023
ArtTech and sustainable development
27 Tháng Mười, 2023
Cộng đồng ArtTech đầu tiên tại Việt Nam – Một năm nhìn lại
9 Tháng Mười, 2023
ArtTech – Một xu hướng tương lai
5 Tháng Mười, 2023
ArtTech và phát triển bền vững
3 Tháng Mười, 2023
[Podcast] Máy Tính Và Công Nghệ “Không Đi Một Mình” – Phần 4
24 Tháng Bảy, 2023
[Podcast] Tác Động Của Đồng Tiền Kỹ Thuật Số Đến Tỷ Giá Hối Đoái
14 Tháng Mười Một, 2022
[Podcast] Chuyển Đổi Số Trong Ngành Du Lịch Việt Nam
5 Tháng Năm, 2022
[Podcast] Chuyển Đổi Số Trong Lĩnh Vực Y Tế Ở Việt Nam
25 Tháng Ba, 2022
[Podcast] Phân Tích Dữ Liệu Con Người Tại Việt Nam
18 Tháng Ba, 2022
[Podcast] Chuyển Đổi Số Trong Nông Nghiệp Ở Việt Nam
11 Tháng Ba, 2022
[Podcast] Mô Hình Kinh Tế Chia sẻ: Các Vấn Đề Quản Lý Ở Việt Nam
21 Tháng Một, 2022
[Podcast] Nâng Cao Trải Nghiệm Khách Hàng Trực Tuyến Trong Ngành Du Lịch
15 Tháng Một, 2022
[Podcast] Chính Sách Lao Động Việc Làm Cho TP. HCM Trong Giai Đoạn Sau Giãn Cách
28 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Xây Dựng Thị Trường Chứng Khoán Phi Tập Trung Dựa Trên Công Nghệ Blockchain
24 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Học Tập Suốt Đời Trong Thế Giới Số: Góc Nhìn Từ Nghề Nghiệp Kế Toán, Kiểm toán
21 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Học Tập Suốt Đời Tại UEH: Hướng Đến Đại Học Bền Vững
14 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Xu Hướng Kinh Doanh Bán Lẻ Trực Tuyến Thời Kỳ Covid
10 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Big Data Cho Mục Tiêu Phát Triển Bền Vững: Kinh Nghiệm Quốc Tế
7 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Cải Cách Luật Đất Đai Để Thúc Đẩy Phát Triển Kinh Tế
2 Tháng Mười Hai, 2021
[Podcast] Cuộc Cách Mạng Trong Kinh Tế Học Thực Nghiệm
30 Tháng Mười Một, 2021
[Podcast] Chỉ Số Giá Tiêu Dùng Từ Góc Nhìn Khai Thác Dữ Liệu Lớn (Big Data)
17 Tháng Mười Một, 2021
[Podcast] Toàn Cảnh Tiền Tệ Kỹ Thuật Số – Phần 5 : Tiền Ổn Định Tư Nhân Diem
5 Tháng Mười Một, 2021
Đứt gãy chuỗi cung ứng vùng trọng điểm phía Nam: 8 giải pháp
20 Tháng Mười, 2021
[Podcast]Toàn Cảnh Tiền Tệ Kỹ Thuật Số – Phần 2: Những Cột Mốc Phát Triển
19 Tháng Mười, 2021
[Podcast] Toàn cảnh tiền tệ kỹ thuật số – Phần 1: Xu thế của thời đại
15 Tháng Mười, 2021
NGÂN HÀNG BẮT TAY FINTECH (Phần 3): Các Giải Pháp Hỗ Trợ
8 Tháng Mười, 2021
UEH chủ trì thành công Hội thảo ICBF 2021
7 Tháng Mười, 2021
GRSD 2021- Hội thảo khoa học “Tăng trưởng xanh và phát triển bền vững”
6 Tháng Mười, 2021
NGÂN HÀNG BẮT TAY FINTECH (phần 2): Chọn đối tác theo tiêu chí nào?
4 Tháng Mười, 2021
‘Đổi mới giáo dục nghề nghiệp là động cơ tăng trưởng kinh tế’
30 Tháng Chín, 2021
Giải pháp “mở cửa” an toàn với các khu công nghiệp tại TP Hồ Chí Minh
27 Tháng Chín, 2021
Khi cuộc sống “bình thường mới”, nơi ở cho người lao động cần được quan tâm
9 Tháng Chín, 2021
Hướng phát triển mô hình đào tạo luân phiên (Dual Education) tại Việt Nam
6 Tháng Chín, 2021
Webinar: Tương lai ngành Thẩm định giá trong thập niên mới
17 Tháng Tám, 2021
Hãy là người dùng thông minh khi đón nhận và chia sẻ thông tin
9 Tháng Tám, 2021
Webinar: An toàn thông tin kế toán trong kỷ nguyên số
3 Tháng Tám, 2021
Có nên đưa lãi suất tiền gửi VND về 0 phần trăm?
20 Tháng Bảy, 2021
Chu kỳ giảm giá của đồng USD?
TS. Đinh Thị Thu Hồng và nhóm nghiên cứu
26 Tháng Sáu, 2021
Việt Nam cần kịch bản cho thương mại tương lai
ThS. Tô Công Nguyên Bảo
26 Tháng Sáu, 2021
Hệ thống tiền tệ tiếp theo như thế nào?
TS. Lê Đạt Chí và nhóm nghiên cứu
26 Tháng Sáu, 2021
Chuyển đổi số trong trường đại học: Dạy học trực tuyến sẽ trở thành xu hướng tất yếu
GS.TS. Nguyễn Trọng Hoài
26 Tháng Sáu, 2021
Tiền số ngân hàng Trung ương – Vận hành và thử nghiệm
Châu Văn Thành
26 Tháng Sáu, 2021
Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam
Khoa Quản lý nhà nước
26 Tháng Sáu, 2021
“Cấp cứu” doanh nghiệp trước làn sóng COVID-19 thứ 4
23 Tháng Sáu, 2021
Chuyên gia UEH: Việt Nam nên kết hợp tiêm vaccine miễn phí và dịch vụ
23 Tháng Sáu, 2021
Hội thảo khoa học về Thị trường bảo hiểm Việt Nam (Conference on Vietnam’s Insurance Industry – CVII)
Khoa Toán – Thống Kê
7 Tháng Sáu, 2021
Muốn có trung tâm tài chính phải có chiến lược thích ứng
Khoa Tài chính
5 Tháng Sáu, 2021
Cần đưa giao dịch công nghệ lên sàn chứng khoán
Bộ Khoa học và Công nghệ
5 Tháng Sáu, 2021
Sự hữu ích của Lý thuyết trò chơi: Thảo luận về giải Nobel Kinh tế năm 2020
JABES
5 Tháng Sáu, 2021
Đoán định tư pháp: Xu thế mới trong hành nghề Luật
Khoa Luật
5 Tháng Sáu, 2021
Thiết kế đô thị: tầm nhìn vững chắc cho đô thị bền vững
Viện Đô thị thông minh và Quản lý
5 Tháng Sáu, 2021
Phục hồi du lịch và nỗ lực thoát khỏi vòng xoáy ảnh hưởng bởi Covid-19
Viện Đô thị thông minh và Quản lý
5 Tháng Sáu, 2021
Nghiên cứu Kinh tế học lao động trong sự biến động của thế giới
JABES
5 Tháng Sáu, 2021
Kết hợp Nghệ thuật và Công nghệ hướng đến Thành phố thông minh đáng sống
Viện Đô thị thông minh và Quản lý
5 Tháng Sáu, 2021
Chuỗi bài “The Basics of B2B”: Thị trường việc làm rộng mở nhiều sinh viên chuyên ngành Marketing đang bỏ quên
TS. Đinh Tiên Minh
5 Tháng Sáu, 2021
Môi trường không phải để nhà đầu tư xài miễn phí!
TS. Phạm Khánh Nam
5 Tháng Sáu, 2021
2021 sẽ là năm khởi đầu của chu kỳ tăng trưởng mới
PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo
5 Tháng Sáu, 2021
Quỹ vaccine sẽ khả thi khi có người dân đóng góp
Phạm Khánh Nam, Việt Dũng
5 Tháng Sáu, 2021
Kích thích kinh tế, gia tăng vận tốc dòng tiền
Quách Doanh Nghiệp
5 Tháng Sáu, 2021
Đi tìm chiến lược hậu Covid-19 cho doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam
PGS TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, ThS Lê Văn
5 Tháng Sáu, 2021
Insurtech – Cơ hội và thách thức cho Startup Việt
Ths. Lê Thị Hồng Hoa
5 Tháng Sáu, 2021